August 03, 2013

Maske // Mask (1985)

1985 - 
 ,  
127 Dak.
 ,  ,   ,   ,  
Martin Starger





Film, şöyle aktarılıyor:
Yüzü tıpkı bir maskeyi andıran 1978 yılında 16 yaşında ölen genç Rocky Dennis'in gerçek yaşam hikayesinden esinlenen bu olağanüstü dokunaklı filmde anne Rusty'i canlandıran Cher'de ilk başrolüyle izleyicilerin karşısına çıkıyor. Rusty'nin tutku dolu sevgisi ve azmiyle Rocky bir yandan yanlızlığın, önyargının, alaycı davranış ve bakışların bıraktığı acıyla mücadele etmeyi öğrenirken bir yandan da sınıf arkadaşları ve öğretmenleri için ilham kaynağı olur.

1985 yapımı Amerikan filmi...
Cher, bu oyunculuğuyla 1985 Cannes Film Festivali'nde en iyi kadın oyuncu ödülünü de almış...

----------
Rocky ve annesinin yaşama tutunuş şekli... Yüzündeki deformasyona (Lionitis) rağmen oldukça güçlü biridir Rocky... Kafatasında kalsiyum birikmesi sonucu oluşan bu şekil bozukluığu ona zaman zaman büyük acılar verir. Kendisini "aslan" görünümlü bir olarak tanımlar. Hayat neşesi yerindedir. Avrupa'yı gezme hayali vardır ve beysbol oyununa tutkundur. Motosiklet müptelası bir çevre içinde büyür...

Kendisine alaycı bakan gözleri, zeka, mizah ve insaniyetle alt eder. Okuldaki başarısı dudak ısırtır cinstendir. Yıl sonunda matematik, fen ve tarih birincisi olur. Dış görünüşünün getirdiği baskıyı, en aza indirir. Müdürün kendisine önerdiği körler kampında çalışma teklifini kabul eden Rocky, burada aşkı bulacaktır...

Rocky'nin yazdığı şiirin üstüne söz söylemek olmaz:
---------------------
These things are good: Ice cream and cake,
A ride on a Harley, Seeing monkeys in the trees,
The rain on my tongue, And the sun shining on my face.

These things are a drag: Dust in my hair,
Holes in my shoes, No money in my pocket,
And the sun shining on my face.

---------------------
-----------------
Bunlar güzel şeyler: Dondurma ve pasta,
Harley ile bir gezinti, ağaçta maymunlar,
Dilimde yağmur ve yüzüme vuran güneş.

Bunların hepsi aptalca; saçlarımdaki tozlar,
Ayakkabılarımdaki delikler, parasızlık, 
Ve yüzüme vuran güneş.
------------------

**Rocky'nin kör kız Diana'ya renkleri ve kabarıklığı tarif ettiği/gösterdiği/hissettirdiği sahne enfes... Pamuklardan yapılan kabarık bulutları hissediyor kör kız. Hem de ilk kez...

**Rocky ve annesinin üst düzey motivasyonları... Rocky'i okula yazdırmaya gelen annesi Rusty, müdürün imalı konuşmalarına sinirlenir. Müdür, "Rocky'nin özel ihtiyaçlarının karşılanacağı bir okul bulması" gerektiğini söylerken Rusty sorar: "Bu okulda cebir, biyoloji ve İngilizce var mı?" Müdür, "Evet" der ama annenin cevabı hemen gelir: "Güzel, bunlar Rocky'nin ihtiyacı olan şeyler..." Ayrıca Rusty'nin gerçekçi yaklaşımı da etkili olur Rocky üzerinde. Rusty, insanların sevgisini kazanmanın zaman aldığını söyler...

**Rocky'nin kaliteli mizah anlayışı... Rocky, kendisinden korkan ya da onunla alay edenlere şunu söyler: "Ne oldu, daha önce hiç uzaylı görmediniz mi?" Ayrıca sınıfındaki tanışma gününde kendisini tanıtan bir kızı tüm sınıf alkışlar. Kız da, "Teşekkürler." der. Sıra Rocky'dedir. Rocky tanıtır ama olan şey sadece kendisine bakan gözlerdir. Bozuntuya vermez: "Teşekkürler." Mizah, insanların kalbine dokunacaktır...


**Diana'nın Rocky'i sevmesi harika. Dış görünüşün "her şey" olduğu çağımızda bir insanlık dersi niteliğinde... Eminim gözleri görse yine severdi Rocky'i... Bizi biz yapan şey içimizdeki güzellik... İnsanlığımız, dünyaya kattıklarımız ve doğallığımız aslolan...

**Rocky'nin her halükarda doğruyu dile getirmesi de güzel... Kör kıza önce çok yakışıklıyım der ama bir an sonra hakikati söyler: "Çok çirkinim." Gerçek ancak üstesinden gelebilenlerin işidir. Günümüzde yalanı her şartta geçerli kılıyoruz ne yazık ki...

**Rocky'nin baş ağrılarına ilaç almadan, olumlu düşünerek göğüs germesi... Olumlu düşünmenin muhteşem etkisini göstermekte... 

**Filmin son beş altı dakikasına yayılan ve ağlatan final sahnesi... İzlemek gerek derim.

Dış görünüş tutkunlarına en iyi cevabı yine Rocky verir. Kendisine "Maskeni çıkar!" diye sataşan bir gencin hınçla yakasına yapışır ve haykırır: "Sen maskeni çıkardıktan sonra..." Bu bir yaşam sorgulamasıdır.

Bir insanın ruhunun, yüzünün ardına gizlenmesi ne kadar acı! O kafeste boğulmak... Nefes alamamak... İnsanın maskesinin maskesi...



Filmden bir bölüm...


No comments:

Post a Comment